Organ ochrony danych osobowych cz. III

Przywilejem GIODO jest uczestniczenie w posiedzeniach Sejmu i zajmowanie głosu z pierwszeństwem przed innymi mówcami w sprawach objętych zakresem jego ustawowej działalności. W toku wykonywania zadań GIODO podlega wyłącznie ustawie. Oznacza to, że nie pozostaje w stosunku podległości służbowej (nie ma przełożonego, którego polecenia musiałby wykonywać). Ponadto przysługuje mu immunitet i jest objęty zakazem łączenia stanowisk i funkcji (incompatibilitas)[1]. Immunitet obejmuje zakaz pociągnięcia do odpowiedzialności karnej bez zgody Sejmu i zakaz pozbawienia wolności, przez który należy rozumieć niemożność stosowania następujących środków względem osoby pełniącej tę funkcję:

a)     Kary pozbawienia wolności (art. 32 pkt 3-5 KK)

b)    Umieszczenia w zakładzie zamkniętym (art. 93 KK)

c)     Zatrzymania podejrzanego (art. 244 par. 1 KPK)

d)    Zatrzymania i doprowadzenia podejrzanego (art. 247 par. 1 KPK)

e)     Tymczasowego aresztowania (art. 250 KPK)

f)     Przymusowego doprowadzenia oskarżonego pozostającego na wolności w razie jego nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na wezwanie organu procesowego (art. 75 par. 2 KPK)

g)    Obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym (art. 203 par. 1 KPK)

h)    Przymusowego doprowadzenia świadka w razie jego nieusprawiedliwionego niestawiennictwa w tym charakterze (art. 285 par. 2 KPK, art. 274 par. 1 KPC)[2].

Generalnym Inspektor jest organem kadencyjnym i pełni swoją funkcję przez okres 4 lat. Początkiem kadencji jest dzień złożenia ślubowania przed Sejmem[3]. Ta sama osoba może pełnić funkcję GIODO nie więcej niż przez 2 kadencje[4]. W wykonywaniu zadań GIODO jest wspierany przez swojego Zastępcę i Biuro Generalnego Inspektora. Zastępca Generalnego Inspektora może być powołany (i odwołany) na wniosek GIODO przez Marszalka Sejmu. Powinien on spełniać wymogi podobne do stawianych samemu Generalnemu Inspektorowi z wyjątkiem wyższego wykształceni prawniczego[5].

Zgodnie z art. 8 ust. 7 Kadencja Generalnego Inspektora wygasa z chwilą jego śmierci, odwołania lub utraty obywatelstwa polskiego. Spośród sytuacji wskazanych w komentowanym przepisie na szczególną uwagę zasługuje kwestia odwołania GIODO. Ustawa zawiera zamknięty katalog przesłanek uzasadniających odwołanie Generalnego Inspektora, co stanowić ma istotną gwarancję niezależności tego podmiotu. Organy, które powołały Generalnego Inspektora (Sejm za zgodą Senatu), mogą go odwołać tylko wówczas, jeżeli: zrzekł się on stanowiska, wskutek choroby stał się trwale niezdolny do pełnienia obowiązków, sprzeniewierzył się złożonemu ślubowaniu lub został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa. Nie jest natomiast możliwe odwołanie GIODO z innych, niewskazanych w komentowanym przepisie przyczyn[6].